Podatek spadkowy nałożony jest na osoby fizyczne, które nabyły prawa majątkowe bądź dobra na drodze spadku bądź darowizny. Szczegółowe zasady regulacji podatku określa przede wszystkim Ustawa z dnia 28 lipca 1983 r. o podatku od spadków i darowizn. Zgodnie z nią wysokość należności podatkowej ustala się w zależności od grupy, do której zaliczony jest nabywca. Kto musi zapłacić podatek spadkowy, a kto może skorzystać ze zwolnienia?
Czego dotyczy podatek spadkowy?
Podatek spadkowy dotyczy majątku nabytego z tytułu:
- dziedziczenia, zapisu zwykłego, windykacyjnego bądź polecenia testamentowego
- darowizny lub polecenia darczyńcy
- zasiedzenia
- nieodpłatnego zniesienia współwłasności
- zachowku – o ile uprawniony nie uzyskał go w postaci darowizny lub w drodze dziedziczenia bądź zapisu
- nieodpłatnej: renty, użytkowania lub służebności.
Podatek spadkowy nie dotyczy natomiast majątku:
- otrzymanego w drodze spadku zapisu windykacyjnego,
- dotyczącego praw autorskich i pokrewnych, praw do projektów wynalazczych, znaków towarowych, wzorów zdobniczych i wierzytelności wynikających z tych praw
- dziedziczonego z pracowniczego programu emerytalnego. Pracowniczego planu kapitałowego oraz otwartego funduszu emerytalnego
- nabywanego ze środków z indywidualnego konta emerytalnego i indywidualnego konta zabezpieczenia emerytalnego
- dziedziczonego na podstawie kwoty składek zewidencjonowanych na subkoncie ZUS.
Kto jest zwolniony z zapłaty podatku?
Zwolnienie z zapłaty podatku zależne jest przede wszystkim od wysokości spadku i rodzaju relacji łączącej darczyńcę i beneficjenta. Zgodnie z prawem, przy podatku spadkowym obowiązują tzw. kwoty wolne od opodatkowania, które różnią się między sobą w zależności od grupy. Podobnie jak w przypadku podatku od darowizn, w I grupie podatkowej kwota wolna od opłat wynosi 9 637 zł, w II 7 276 zł, a w III – 4 902 zł. Całkowicie zwolniona z podatku jest z pewnością jedynie 0 grupa podatkowa.
Do 0 grupy podatkowej należą:
- małżonkowie
- rodzeństwo
- rodzice, dziadkowie, pradziadkowie,
- dzieci, wnuki, prawnuki
- pasierb, pasierbica
- ojczym, macocha
- osoby przebywające w rodzinie zastępczej, domu dziecka bądź innej placówce opiekuńczo-wychowawczej oraz ich opiekunowie.
Pozostałe grupy podatkowe
Do I grupy podatkowej zaliczają się zięć, synowa oraz teściowie. Osoby te muszą zapłacić podatek wynoszący 3% w przypadku uzyskania kwoty między 9 637 zł a 10 278 zł, 308,30 zł i 5% nadwyżki przy majątku sięgającym 10 278 – 20 556 zł oraz 822,20 zł i 7% nadwyżki przy kwocie przekraczającej 20 556 zł.
II grupą podatkową są zstępni i małżonkowie rodzeństwa oraz pasierbów, rodzeństwo rodziców i małżonków, małżonkowie rodzeństwa małżonków oraz pozostałych zstępnych. Muszą oni zapłacić 7% od otrzymanej kwoty, jeśli ta waha się między 7 276 zł a 10 278 zł. Dobra wynoszące również ponad 10 278 zł opodatkowane są kwotą 719,50 zł oraz 9% naddatkiem, a majątek przekraczający 20 556 zł – 1 644,50 zł oraz 12% nadwyżką.
III grupa zlicza wszystkie osoby, które nie kwalifikują się do wcześniejszych grup. Osoby należące do niej zobligowane są zapłacić 12% podatek, jeśli spadek wynosi 4 902 – 10 278 zł, 1 233,4 zł i 16% nadwyżki przy majątku wynoszącym ponad 10 278 zł oraz 2 977,9 zł i 20% naddatku przy kwocie ponad 20 556 zł.
Jeśli szukasz pomocy prawnej w związku z niejasnościami opłat związanych z podatkiem spadkowym, sprawdź tutaj.
Zobacz również: Darowizna od rodziców